AMLC Internationaal

Door Tom van den Boom

Binnen het AMLC werken publieke en private partijen nationaal en internationaal samen om witwassen te bestrijden. De afgelopen jaren is het AMLC steeds meer gaan investeren in internationale samenwerking. Er ligt een brede basis van samenwerkingsverbanden, maar verdere ontwikkeling blijft nodig om het netwerk uit te breiden en de beschikbare verbanden en projecten beter te benutten en verbinden. Op deze pagina vindt u een overzicht van de samenwerkingsverbanden waarin het AMLC samenwerkt met internationale organisaties.

Prioriteiten van internationale samenwerking

Het AMLC richt zich in zijn internationale werkzaamheden vooral op het voortraject binnen de witwasbestrijding. Dat betekent het ontwikkelen en het delen van kennis en best practices, het delen van data, inlichtingen en tooling. Op het operationele vlak (opsporing) stelt het AMLC zijn netwerken open voor de collega’s van de FIOD en andere organisaties. De prioriteiten zijn:

• deelnemen aan, versterken en waar nodig uitbreiden van internationale samenwerkingsverbanden
• deze samenwerkingsverbanden voor de witwasbestrijding gericht benutten
• samenhang en verbinding borgen met de relevante omgeving
• zicht houden op actuele internationale ontwikkelingen
• internationaal delen van kennis en best practices

Internationale samenwerkingsverbanden en netwerken

Het AMLC is aangesloten bij diverse internationale samenwerkingsverbanden en netwerken. Hieronder worden deze samenwerkingsverbanden en netwerken nader toegelicht. Op dit moment neemt het AMLC deel aan AMON, EFIPPP, EMPACT, FATF, J5 en CEPOL.

AMON

Doel: Het Anti-Money Laundering Operational Network (AMON) onder de vlag van Europol heeft als doel om op operationeel niveau de internationale samenwerking in financiële onderzoeken te ondersteunen. Bijvoorbeeld het identificeren van de meest efficiënte kanalen om informatie te delen aangaande de witwasbestrijding.

De deelnemers zijn witwasspecialisten van diverse opsporingsdiensten uit de landen die zijn aangesloten bij Europol plus enkele derde landen, waaronder de VS. Er zijn ruim 30 landen aangesloten bij het netwerk.

Doelgroep: Medewerkers van opsporingsdiensten kunnen via hun AMON-vertegenwoordiger gebruik maken van het netwerk voor informatie- en kennisoverdracht en best practices op het gebied van witwasbestrijding. Het AMLC is de AMON-liaison voor de FIOD en tevens lid van de vaste stuurgroep van AMON.

EFIPPP

Doel: In de Europol Financial Intelligence Public Private Partnership (EFIPPP) werken opsporingsdiensten en Europese banken samen, waarbij kennis en informatie over witwassen en brede ontwikkelingen onderling worden gedeeld.

Doelgroep: Zowel publieke als private partijen kunnen zich aansluiten en participeren. EFIPPP bestaat uit een stuurgroep en verschillende werkgroepen. De stuurgroep bestaat uit negen leden en waarnemers: Europol zelf (voorzitter en projectmanager), drie financiële instituten (ABN AMRO, Commerzbank en Santander), de FIU’s van Letland en Luxemburg, het Institute of International Finance, de European Banking Federation en het AMLC. De stuurgroep overziet en leidt het werk en de activiteiten van de EFIPPP.

Binnen de EFIPPP zijn diverse werkgroepen actief, waarbij fenomeeninformatie en best practices voor interventie- en detectiemaatregelen worden gedeeld tussen publieke en private partijen. Binnen deze drie werkgroepen zijn verschillende werkstromen ondergebracht:

Werkgroepen en werkstromen

1. Dreigingsanalyse & typologieën

Doel is het faciliteren van de uitwisseling van kennis, expertise en best practices ten aanzien van financiële criminaliteitsdreigingen en risico’s. Binnen deze werkgroep zijn zes werkstromen ondergebracht:

• Financiering van terrorisme en proliferatie
• Crypto-activa
• Compromittering van zakelijke e-mail
• Muilezelrekeningen
• Investeringsfraude
• Virtuele IBANs (het AMLC is actief in deze werkstroom)

2. Juridische wegen

Doel is het in kaart brengen van alle juridische mogelijkheden en kanalen om informatie te delen tussen financiële instellingen, alsook voor het delen van tactische informatie tussen financiële instellingen en de publieke sector.

Innovatie

Doel is de identificatie van nieuwe tools en analysetechnieken ter voorkoming van economische criminaliteit en deze innovaties onderling te delen. Daarnaast worden innovatieve oplossingen gezocht voor operationele, juridische en regelgevingsbarrières.

EMPACT

Het European Multidisciplinary Platform Against Criminal Threats (EMPACT) is een initiatief van de EU om de georganiseerde misdaad binnen de Unie gezamenlijk aan te pakken. De samenwerking tussen lidstaten was te ad hoc en te veel gebaseerd op individuele keuzen van lidstaten, waardoor overlappingen en hiaten ontstonden. Opsporingsdiensten moeten meer gebruik maken van EU-instrumenten en -coördinatiemechanismen om samenwerking te stroomlijnen en te ondersteunen, o.a. door meer gebruik te maken van Europol.

Doel: EMPACT heeft als hoofddoel het ondervangen van de belangrijkste bedreigingen voor de EU van de georganiseerde en internationale misdaad. Een belangrijk doel is ook het bevorderen van samenwerking tussen de lidstaten in een multilaterale en multidisciplinaire aanpak.

Doelgroep: Verschillende Europese opsporingsdiensten en EU-instituten zoals de Europese Commissie, Europol, Eurojust, Frontex en CEPOL zijn bij EMPACT aangesloten, naast Interpol en landen van buiten de EU. De beleidsprioriteiten van EMPACT brengen binnen deze internationale samenwerking focus aan bij de opsporingsdiensten. Het platform bevordert kennisdeling en -ontwikkeling, opleiding, het delen van inlichtingen en analyses en het uitvoeren van operationele acties en onderzoeken op verschillende criminaliteitsvormen.

Prioriteiten: Door de EU is een 10-tal beleidsprioriteiten benoemd met als basis de Serious and Organised Crime Threat Assessment van Europol. In de derde beleidscyclus (2022-2025) zijn dat:

1. Criminele netwerken met een hoog risico
2. Cyberaanvallen
3. Mensenhandel
4. Seksuele uitbuiting van kinderen
5. Migrantensmokkel
6. Drugshandel
   • Cannabis, cocaïne en heroïne
   • Nieuwe psychoactieve stoffen en synthetische drugs
7. Fraude, economische en financiële misdrijven
   • Fraude, economische en financiële misdrijven
   • Accijnsfraude
   • Intracommunautaire ploffraude
   • Intellectueel eigendom
   • Criminele financiën, witwassen en ontneming van vermogensbestanddelen
8. Georganiseerde vastgoedcriminaliteit
9. Milieucriminaliteit
10. Handel in vuurwapens

Elke prioriteit is opgebouwd uit acht strategische doelen:

1. Criminele inlichtingen
2. Onderzoek en gerechtelijk antwoord, met bijzondere aandacht voor criminele netwerken met een hoog risico en belangrijke personen
3. Gecoördineerde controles en operaties gericht op online en offline handel in illegale goederen en diensten
4. Criminele financiën, witwassen en ontneming van vermogensbestanddelen
5. Documentenfraude
6. Capaciteitsopbouw door opleiding, netwerkvorming en innovatie
7. Preventie en schadebeperking, bijstand aan slachtoffers, bewustmaking
8. Externe dimensie: samenwerking met partners van buiten de EU

Er wordt voor iedere prioriteit jaarlijks een actieplan opgesteld met alle acties die dat jaar door de deelnemende landen en instituten worden uitgevoerd.

Deelname AMLC

Nederland participeert met collega’s van verschillende opsporingsdiensten in het EMPACT. De FIOD zelf neemt deel aan de volgende aandachtsgebieden:

• Accijnsfraude
• Intracommunautaire ploffraude (btw-fraude)
• Nieuwe psychoactieve stoffen en synthetische drugs (precusoren)

Het AMLC neemt deel aan de prioriteit criminele financiën, witwassen en ontneming van vermogensbestanddelen.

Het doel van deze sub-prioriteit is het bestrijden en verstoren van criminele netwerken en individuen die betrokken zijn bij criminele geldstromen en witwassen, en het faciliteren van effectieve vermogensinvordering. Voor 2022 is een actieplan opgesteld met daarin zeventien operationele acties (OA’s).

Het AMLC is leader van twee OA’s binnen strategisch doel 6 op de onderwerpen delen van projectgebaseerde best practices en best practices en instrumenten voor de analyse van datasets van verdachte transacties ontwikkelen, verbeteren en delen. Daarnaast is het AMLC co-leader van twee OA’s binnen strategisch doel 4 inzake corruptie en hoogwaardige goederen (TBML). Tevens is het AMLC actief als participant in andere OA’s met onderwerpen zoals handel in cultuurgoederen, cryptovaluta en incassobedrijven.

FATF

De Financial Action Task Force on money laundering (FATF) is een intergouvernementele organisatie die zich bezighoudt met de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering.

Doel: De FATF heeft 40 aanbevelingen opgesteld en verwacht dat aangesloten landen deze implementeren in nationale wet- en regelgeving en zorgen voor effectieve bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering. Verder voert de FATF landenevaluaties uit en publiceert het typologierapporten.

Doelgroep: Momenteel zijn 37 landen en twee regionale organisaties (de Europese Commissie en de Gulf Cooperation Council) lid van de FATF en zijn meer dan 180 landen aangesloten met regionale organisaties. Nederland is lid van de FATF en het AMLC is aangesloten bij de FATF-groep Risico, Trends en Methoden.

J5

Joint Chiefs of Global Tax Enforcement (J5) is een samenwerkingsverband tussen de fiscale (opsporings)diensten van de VS, Canada, Australië, het Verenigd Koninkrijk en Nederland.

Doel: De J5 richt zich op het versterken van de operationele samenwerking in de strijd tegen internationale belastingontduiking en witwassen. Binnen de J5 wordt gezamenlijk informatie verzameld, data geanalyseerd, tooling ontwikkeld en operationele activiteiten uitgevoerd. Dit alles gericht op het starten en uitvoeren van onderzoeken met wederzijdse belangen.

Doelgroep: Aangesloten zijn IRS Criminal Investigation, de Canada Revenue Agency (CRA), de Australian Criminal Intelligence Commission (ACIC) en de Australian Taxation Office (ATO), HMRevenue & Customs (HMRC) en de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD).

Binnen de J5 bestaan o.a. de volgende groepen:

• Professional enablers

Binnen deze groep worden (Professionele) enablers geïdentificeerd die offshore belastingmisdrijven en witwassen faciliteren. De activiteiten binnen deze groep zijn van sterk operationele aard.

• Platforms, data and tools

Deze groep zoekt naar mogelijkheden om informatie gezamenlijk te analyseren op basis van een wederzijdse strategie en beschikbare software, tools en kennis in beeld te krijgen en gezamenlijk verder te ontwikkelen om er optimaal gebruik van te maken.

• Crypto

Deze groep identificeert belangrijke doelen en informatie voor nieuwe onderzoeken naar cryptovaluta.

• PPP steering group

Het aanvankelijke doel van deze groep was het delen van best practises inzake het gebruik van publiek-private samenwerkingen. Een belangrijk nieuw doel is het internationaal publiek en privaat samenwerken op een of meer onderwerpen. Huidige/lopende onderwerpen binnen deze groep zijn o.a. geldtransportbedrijven, virtuele (bank)rekeningen, niet-geregistreerde aanbieders van trust- en bedrijfsdiensten en crypto en cyberdreiging.

De afdeling Internationaal van het AMLC is aangesloten bij de groep Professional enablers en bij de PPP steering group. Daarnaast is het AMLC vanuit Data & Analyse aangesloten bij de groep Platforms, data and tools.

CEPOL

CEPOL is een instituut van de Europese Unie gericht op het opleiden van politiefunctionarissen. CEPOL brengt een netwerk samen van opleidingsinstituten binnen de EU en ondersteunt hen in het geven van trainingen en het uitwisselen van kennis.

Doel: CEPOL draagt bij aan een veiliger Europa door het faciliteren van samenwerking op het gebied van kennisdeling tussen politiefunctionarissen.

Doelgroep: De activiteiten van CEPOL zijn primair gericht op politiefunctionarissen van EU-lidstaten en in sommige belangrijke onderwerpen ook van derde landen.

Het AMLC werkt als kennis- en expertisecentrum op het gebied van witwassen incidenteel samen met CEPOL bij het verzorgen van webinars en trainingen. Ook vindt uitwisseling van kennis plaats tussen het AMLC en CEPOL. Binnen het EMPACT is CEPOL aangesloten bij alle prioriteiten en het werkt AMLC ook samen met CEPOL.

Uw bijdrage voor internationale samenwerking is welkom

Om onze taak goed te kunnen uitvoeren, maken we graag gebruik van uw kennis en best practices. Zo kunnen we samen de witwasbestrijding vormgeven. Heeft u expertise opgebouwd, uw kennis vastgelegd in een analyse of kennisdocument, onderkent u een interessant fenomeen of heeft u andere informatie die relevant is voor andere landen, laat het ons weten. Wij kijken waar en op welke wijze uw bijdrage internationaal kan worden ingebracht om het effect van uw inspanningen te vergroten.

Mail naar AML.Centre_Postbus@belastingdienst.nl

[1] TIOS, J5, Asset Recovery, OECD, AMLC