Ga direct naar de inhoud
Ga direct naar de filters
Ga direct naar de footer
Voorwerp hoeft niet geheel uit misdrijf afkomstig te zijn
Publicatiedatum 27-11-2025, 11:52 |
Parket bij de Hoge Raad, 16 september 2025, ECLI:NL:PHR:2025:976, lees in combinatie met ECLI:NL:HR:2025:1449
In een recente conclusie herhaalde de advocaat-generaal een belangrijk uitgangspunt in relatie tot vermenging van legaal en illegaal verkregen vermogen.
Eerst wordt ingegaan op het bewijs van witwassen zonder een bekend gronddelict, ook wel de stappenplan aanpak. Met deze aanpak is het niet vereist dat er bewezen wordt dat het witwasvoorwerp afkomstig is uit een nauwkeurig aangeduid misdrijf. Ook hoeft niet te worden bewezen door wie, wanneer of waar dit misdrijf concreet is begaan. Wel moet het stappenplan zorgvuldig worden gevolgd om tot de conclusie te komen dat de legale herkomst van het goed kan worden uitgesloten en het voorwerp daarmee uit enig misdrijf afkomstig is.
Daarna wordt benadrukt dat het niet is vereist dat het voorwerp geheel uit misdrijf afkomstig is. Wanneer legaal en illegaal vermogen worden vermengd kan het gehele vermogen als gedeeltelijk uit misdrijf afkomstig worden aangemerkt. De Hoge Raad heeft in een eerder arrest (HR 23 november 2010, ECLI:NL:HR:2010:BN0578) gesteld dat er geen wettelijke beperking is voor de mate waarin vermogensbestanddelen gedeeltelijk van misdrijf afkomstig kunnen zijn, maar dat het aan het OM en de rechter is om te voorkomen dat witwasbepalingen worden toegepast op in wezen niet-strafwaardige gedragingen. Deze terughoudendheid is cruciaal, omdat een te ruime toepassing het normale handelsverkeer onevenredig kan hinderen, vooral wanneer het illegale deel van het vermogen relatief gering is.
In een eerdere strafzaak speelde de vermenging ook een rol. Het startvermogen van een bedrijf was afkomstig uit enig misdrijf, waardoor het hele bedrijfsvermogen vanaf de oprichting als besmet werd aangemerkt. Hierdoor raken ook latere opbrengsten van en investeringen in het autobedrijf besmet en zijn deze indirect van misdrijf afkomstig. Het saldo kan niet meer worden opgesplitst in legaal en illegaal. Ondanks dat het startkapitaal minder dan 5% van het totale vermogen was werd het hele bedrijfsvermogen als afkomstig uit enig misdrijf aangemerkt. Hierbij komen de leerstukken vermenging en vervolgprofijt samen. Bekijk de volledige uitspraak hier.