Is er sprake van verhullen of verbergen?

Publicatiedatum 02-09-2025, 10:49 | Jurisprudentie

Rechtbank Noord-Holland, 14 augustus 2025, ECLI:NL:RBNHO:2025:9392

De rechtbank doet uitspraak in een strafzaak waarin een man verdacht wordt van het witwassen van aanzienlijke (contante) geldbedragen. Het OM stelt dat de verdachte gedurende een langere periode verschillende bedragen heeft verworven, voorhanden gehad en omgezet, terwijl hij wist dat deze afkomstig waren uit misdrijf.

De gelden in deze zaak zijn afkomstig uit eigen misdrijf, namelijk de verkoop van illegale geneesmiddelen. Nu de voorwerpen uit eigen misdrijf afkomstig zijn moet de rechtbank bepalen of er ook verhullende of verbergende handelingen zijn verricht. Dit is relevant voor de kwalificatie als eenvoudig (schuld)witwassen of (schuld)witwassen. De ten laste gelegde witwasvoorwerpen betreffen in deze zaak giraal ontvangen gelden, bijschrijvingen van crypto exchanges en contante geldbedragen. De rechtbank komt in deze zaak tot de conclusie dat voor alle bedragen, behalve de contante stortingen, sprake is van verbergende/verhullende handelingen.

Ten aanzien van de girale overboekingen stelt de rechtbank vast dat er telkens sprake was van een andere naam dan de naam van de uiteindelijke begunstigde. De verdachte kon namelijk zelf een label geven aan de negentien verschillende rekeningen die hij had. Dit label was vervolgens als enige zichtbaar voor derden. Dit betrof namen als Vipshopping, Exclusive Parfums, Vitamineshop en Crypto Investments, en de rekeningnummers waarnaar afnemers moesten overmaken wisselden telkens. Vanaf deze rekeningen werd het geld overgeboekt naar andere eigen (buitenlandse) bankrekeningen. Zo werd het achterhalen van de herkomst van het geld bemoeilijkt. Daarnaast stonden er twee buitenlandse bankrekeningen op naam van derden maar had de verdachte hier de feitelijke zeggenschap over, zodat ook werd verborgen aan wie het geld daadwerkelijk toebehoorde.

Voor de contante gelden in enveloppen geldt dat de klanten na hun bestelling van de illegale geneesmiddelen via een e-mail duidelijk werd gemaakt dat bij contante betaling alleen briefgeld in een gevouwen papier of envelop in een andere envelop moest worden gedaan. Daarbij werd uitdrukkelijk benoemd dat er geen namen van websites of bestelnummers mochten worden opgeschreven. De postbussen stonden verder ook op naam van een fictief bedrijf. De betalingen in cryptovaluta hebben naar het oordeel van de rechtbank per definitie een versluierd karakter, nu dit wordt gekenmerkt door volledige anonimiteit van de gebruikers en daarmee ook de bron.

Hoewel er ook contante gelden zijn omgezet door storting op de eigen bankrekening, voldoet dit niet aan de criteria voor verhullen of verbergen van de voorwerpen. De rechtbank is van oordeel dat het omzetten in dit geval heeft plaatsgevonden onder omstandigheden die niet wezenlijk verschillen van de situatie waarin de verdachte het contante geld heeft verworven of voorhanden heeft gehad.

Uit deze feiten blijkt dan ook dat het de bedoeling was dat de gelden niet naar de persoon van de verdachte of zijn medeverdachte herleidbaar waren. Derhalve is er dan ook sprake van witwassen en niet van eenvoudig witwassen. Het gaat dan wel om een eigen misdrijf, maar er zijn verhullende handelingen verricht. Dit is alleen anders voor enkele contante stortingen die zijn verricht op de ING-rekening van een medeverdachte. Hier zijn de gelden enkel gestort op een rekening op naam van de medeverdachte, er is niet geprobeerd de herkomst te verhullen of het zicht daarop te bemoeilijken.