Legale inkomensstromen toch hoog witwasrisico

College van beroep voor het bedrijfsleven, 8 maart 2022: ECLI:NL:CBB:2022:106

In deze zaak heeft Bureau Financieel Toezicht (hierna BFT) een boete opgelegd aan een accountant vanwege overtreding van de Wwft wegens het niet voldoen aan de monitoringsverplichting, het cliëntenonderzoek en de meldplicht. Het gaat hier om een accountantskantoor dat de jaarrekeningen en belastingenaangifte verzorgde van een zorgbureau. De directeur investeerde op naam van het zorgbureau in onroerend goed in Turkije en nam contante gelden op van het bureau. Deze contante bedragen werden in rekening-courant met de Holding geboekt en daar vervolgens met de directeur verrekend. Volgens BFT had de accountant een hoger witwasrisico moeten onderkennen, omdat dit niet past binnen de normale bedrijfsuitoefening van een zorgbureau. Volgens de rechtbank (ECLI:NL:RBROT:2020:9751) was de boete van BFT onterecht en was er onvoldoende grond om te twijfelen aan de legale herkomst van het geld. De accountant heeft volgens de rechtbank aangetoond dat er zicht was op alle inkomende geldstromen bij het zorgbureau. Tegen deze beslissing heeft BFT hoger beroep ingesteld. Volgens het College sluit het enkele feit dat de accountant zicht had op de inkomensstromen en geen reden had om te twijfelen aan de legale herkomst niet uit dat op grond van andere aanwijzingen aanleiding bestaat voor een hoger witwasrisico. De accountant had ten aanzien van de investering in onroerend goed een hoger witwasrisico moeten onderkennen, omdat een aanzienlijke investering in buitenlands onroerend goed niet past binnen de normale bedrijfsuitoefening van een zorgbureau. Dit is een ongebruikelijke transactie die gemeld had moeten worden bij FIU-Nederland.

Ook als je als poortwachter geen reden hebt om te twijfelen aan de legale herkomst van gelden kan er sprake zijn van ongebruikelijke transacties. Dit is bijvoorbeeld het geval op het moment dat er sprake is van investeringen of uitgaven die niet passen binnen de normale bedrijfsuitoefening, zoals hier. Maar ook wanneer transacties naar hun omvang of frequentie ongebruikelijk zijn. Een accountant moet dus niet alleen kijken naar de herkomst van geld, maar ook naar het bestedingspatroon van een cliënt.