Ga direct naar de inhoud Ga direct naar de footer

Stukken en wisselend verklaren

Gerechtshof Amsterdam 5 september 2023, ECLI:NL:GHAMS:2023:2047

Er wordt een contant geldbedrag van ruim € 35.000 aangetroffen bij verdachte op tafel in zijn restaurant. Het is ongebruikelijk om een dergelijk groot geldbedrag in contanten voorhanden te hebben en de omstandigheden waaronder het geld is aangetroffen, roepen vragen op.

Het gerechtshof doorloopt het stappenplan witwassen, omdat niet duidelijk is uit welk gronddelict of brondelict het geld afkomstig is. Volgens het hof is een witwasvermoeden gerechtvaardigd en daarom mag van de verdachte worden verlangd dat hij een concrete, verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring geeft dat het voorwerp niet van misdrijf afkomstig is.

Verdachte heeft bij de politie reeds verklaard dat het geld afkomstig is uit de horecazaak van zijn zoon, uit zijn eigen zaak en uit leningen van vrienden en dat het geld (mede) was bedoeld voor de start van een nieuw restaurant en voor de terugbetaling van de leningen. In eerste aanleg is deze verklaring onderbouwd met stukken, zoals:

  • Een verklaring van de boekhouder waarin deze bevestigt dat het restaurant van de verdachte een contante geldstroom had.
  • Omzetstaten over een aantal maanden die overeenkomen met de inhoud van de verklaring van de boekhouder.
  • Twee leningsovereenkomsten.
  • Een verklaring van de zoon van de verdachte, die stelt maandelijks contant geld afkomstig uit zijn eigen restaurant aan zijn vader en moeder te geven.
  • een huurovereenkomst van de ruimte voor het nieuwe restaurant.

Volgens het hof heeft verdachte hiermee een verklaring afgelegd voor de niet criminele herkomst van het geld die voldoet aan de eisen. Deze verklaring had het Openbaar Ministerie volgens het hof nader moeten onderzoeken. Dat is onvoldoende gebeurd. Het verwijzen naar tapgesprekken volstaat hier niet voor het falsifiëren van de verklaringen van de verdachte, nu de inhoud van die gesprekken voor meer dan één uitleg vatbaar is.

Omdat een legale herkomst niet kan worden uitgesloten wordt de verdachte vrijgesproken van witwassen.

Uit het arrest blijkt dat verdachte wisselend heeft verklaard en niet altijd even duidelijk. Toch is dat niet voldoende om te concluderen dat zijn verklaring (op voorhand) niet voldoende concreet en verifieerbaar is en zodoende niet nader onderzocht hoeft te worden. Het verwijzen naar tapgesprekken door het OM volstaat hier niet.

Wisselend verklaren werkt veelal in het nadeel van een verdachte, maar het overleggen van stukken ter onderbouwing werkt daarentegen veelal in het voordeel van een verdachte. De uitkomst van een stappenplan zaak is altijd erg casuïstisch, maar we zien vaker dat het niet onderzoeken van onderbouwde stukken, zeker bij meerdere stukken die potentieel juist kunnen zijn, leidt tot een vrijspraak.

Handvatten uit de rechtspraak over concrete en (min of meer) verifieerbare verklaringen zijn te raadplegen in het AMLC stappenplan rechtspraak product (alleen overheid, inloggen vereist). Nog geen inloggegevens? Registreren kan hier.

Op deze pagina