Venezolaans goud

Gemeenschappelijk hof Nederlandse Antillen na terugverwijzing HR, 20 februari 2020, Venezolaans goud, ECLI:NL:OGHACMB:2020:44

Ook in deze zaak staat de vraag centraal of het voorwerp, in casu goud, afkomstig is uit misdrijf. Verdachte begeleidde meerdere goudtransporten die werden uitgevoerd via de route Venezuela-Curaçao-Nederland-België. Het goud was afkomstig uit Venezuela en werd zonder exportvergunning uit Venezuela geëxporteerd; dat is een misdrijf. Verder is bij het exporteren van Venezolaans goud gebruik gemaakt van vervalste geschriften. Maar deze misdrijven leveren nog niet zonder meer de conclusie op dat het goud zelf ‘afkomstig’ is uit enig misdrijf.

Het enkele feit dat een transporteur goud vervoert uit Venezuela waarbij er misdrijven zijn begaan om een exportvergunning te omzeilen (waaronder valsheid in geschrift) is volgens de Hoge Raad in ECLI:NL:HR:2018:327 niet voldoende om te kunnen concluderen dat het goud ‘afkomstig is uit enig misdrijf’. De zaak wordt terugverwezen.

Opvallend is dat het Gemeenschappelijk hof van de Nederlandse Antillen na terugverwijzing het stappenplan toepast. Volgens het hof is er in elk geval ten aanzien van het eerste goudtransport geen aanwijsbaar gronddelict. Wel is er sprake van een vermoeden van witwassen. Onder meer

• omdat op het certificaat staat vermeld dat het goud afkomstig is uit Colombia terwijl is gebleken dat het goud afkomstig is uit Venezuela en er bij export nog meer valse geschriften zijn gebruikt,
• omdat het fysiek vervoeren van het goud niet plaats vond met behulp van zwaar beveiligde goudtransporten zoals te doen gebruikelijk is, en
• omdat de afspraken rondom het vervoer van het goud plaats vonden op basis van vertrouwen in plaats van schriftelijke overeenkomsten.

Van de verdachte mocht dus een concrete en verifieerbare verklaring over de herkomst van het goud worden verwacht. De verklaring die verdachte heeft afgelegd maakt de herkomst en financiering van het goud echter niet inzichtelijk. Het hof oordeelt dat een criminele herkomst als enige aanvaardbare verklaring kan gelden.

Voor de vervolgtransporten geldt dat hetgeen met de goudtransporten werd verdiend weer werd geherinvesteerd. Dat betekent dat het in dergelijke vervolgtransporten betrokken goud werd aangeschaft met geld dat (geheel of gedeeltelijk) uit enig misdrijf afkomstig was, zodat dat goud zelf hierdoor ook middellijk afkomstig was uit misdrijf.

Ook hier geldt: uit het feit dat er valse geschriften worden gebruikt om de verplaatsing van goud te verhullen kan niet zonder meer worden geconcludeerd dat het goud uit misdrijf afkomstig is.

Klik hier voor een overzicht van relevante jurisprudentie over valsheid in geschrift als gronddelict voor witwassen.