Grote coupures pinnen?

Rechtbank Oost-Brabant, 15 november 2022: ECLI:NL:RBOBR:2022:5026

Naar aanleiding van vermoedelijke betrokkenheid bij een reeks schietpartijen werd verdachte aangehouden. Bij zijn aanhouding werd een vuurwapen aangetroffen en  een geldbedrag van €  7.800 in contanten. Dit geld zat verstopt in een sok onder een boxspring in de woning van verdachte en bestond uit coupures van € 200 en € 100. Er is geen aanwijsbaar gronddelict ten aanzien van dit contante geldbedrag. Daarom doorloopt de rechtbank het stappenplan witwassen.

Allereerst rijst de vraag of er sprake is van een witwasvermoeden. In zijn algemeenheid geldt dat geldbedragen van behoorlijke omvang in contante coupures die niet terug te voeren zijn op een aantoonbare bron van inkomsten vermoedens oproepen van witwassen. Er is hier sprake van verschillende witwasindicatoren. Verdachte heeft een bepaalde hoeveelheid contant geld zonder noodzaak op grond van bedrijf of beroep. Dit is hoogst ongebruikelijk vanwege het risico van onder meer diefstal, waarbij het geld niet is verzekerd. Daarnaast zegt de rechtbank dat het een feit van algemene bekendheid is dat deze coupures niet bij geldautomaten gepind kunnen worden. Dit rechtvaardigt een witwasvermoeden, aldus de rechtbank.

Daarom mag van verdachte worden verlangd dat hij een verklaring geeft over de herkomst van het geld die concreet, min of meer verifieerbaar en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijk is. Verdachte heeft zich bij alle verhoren beroepen op zijn zwijgrecht. Wel is door zijn raadsvrouw aangegeven dat contante betalingen niet gek zijn bij klusbedrijven en is later aangegeven dat hij legaal inkomen hieruit had. Op zitting verklaarde verdachte dat hij geld vanuit zijn klusbedrijf giraal kreeg uitbetaald, maar vervolgens opnam en contant bewaarde en spaarde voor een vakantie naar Turkije. Toen verdachte werd geconfronteerd met het feit dat de Geldmaat waar hij zijn geld opnam alleen briefjes van 50, 20, 10 en 5 verstrekte, verklaarde verdachte dat hij in het casino de kleine coupures omwisselde voor grotere coupures zodat de stapel niet te groot werd.

Volgens de rechtbank kan deze verklaring niet worden aangemerkt als een concrete, verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring, met name omdat de verklaring niet consistent is. Daarom blijft het witwasvermoeden in stand en is volgens de rechtbank geen andere conclusie mogelijk dan dat het geld uit enig misdrijf afkomstig is.

Bij pinautomaten van Geldmaat kunnen alleen coupures van € 50, € 20 en € 10 worden gepind en bij sommige automaten ook biljetten van € 5. Het is dus raadzaam hier in een opsporingsonderzoek rekening mee te houden. Dit heeft immers gevolgen voor verklaringen over coupures van € 100 en € 200. Coupures van € 500 worden al sinds 2019 niet meer in omloop gebracht en kunnen dus niet worden gepind sindsdien. Verklaringen dat 500 euro is gepind zijn dus daarmee sinds 2019 op voorhand hoogst onwaarschijnlijk. Zie ook de AMLC factsheet over contant geld.