Ga direct naar de inhoud
Ga direct naar de footer
De cryptohandelaar
Rechtbank Oost-Brabant 15 september 2023, ECLI:NL:RBOBR:2023:4543
In deze zaak wordt verdachte verweten dat hij cryptovaluta met een totaalwaarde van ongeveer 11,3 miljoen dollar heeft witgewassen. Verdachte hield zich bezig met de handel in crypto.
In het systeemplafond van de badkamer van verdachte worden op de dag van zijn aanhouding verschillende notitieboekjes gevonden met mnemonic phrases (woordenreeksen vergelijkbaar met een pincode) die worden gebruikt voor het openen van cryptowallets. In totaal zijn vijf woordenreeksen gevonden die ieder toegang gaven tot een wallet. In één van deze wallets hebben transacties voor ongeveer 3,5 miljoen dollar plaatsgevonden.
Zijn de cryptowallets van verdachte?
De rechtbank gaat eerst in op de vraag of de cryptowallets van verdachte zijn. Het kan volgens de rechtbank niet anders dan dat de wallets aan verdachte toebehoorden, o.a. omdat:
- Een aantal wallets zijn aangetroffen op zijn telefoons en verdachte het gebruik van deze telefoons heeft erkend.
- De wallet (van 3,5 miljoen) in verband kan worden gebracht met verdachte doordat er in drie andere wallets transacties hebben plaatsgevonden naar deze wallet en naar een deposit adres waarvan verdachte heeft erkend dat deze aan hem toebehoorde.
- Er inkomende transacties in zijn geheel zijn verdeeld tussen de wallet (van 3,5 miljoen) en het deposit adres van verdachte op twee verschillende wallets.
- Er over de wallet (van 3,5 miljoen) vergelijkbare transacties gaan als over een wallet waarvan verdachte heeft verklaard dat deze wél aan hem toebehoort.
- Dit blijkt uit de inhoud van chatgesprekken.
"Voor welke prijs zou je het aan mij verkopen?"
Dit sterkt de rechtbank in de overtuiging dat verdachte geen tussenpersoon was voor andere handelaren, maar zelf een wallet aanmaakte.
Witwasvermoeden
Er is volgens de rechtbank geen bewijs voor een concreet gronddelict dat de bron vormt voor de transacties ten aanzien van de cryptovaluta wallets. Daarom doorloopt de rechtbank het stappenplan witwassen. Volgens de rechtbank is er sprake van een vermoeden van witwassen op basis van de volgende feiten en omstandigheden:
- in de wallets zijn diverse uiteenlopende en zeer grote bedragen verhandeld op dezelfde dag of binnen een zeer kort tijdsbestek.
- verdachte ontving grote contante geldbedragen, oplopend tot € 100.000 zonder te weten waar het vandaan kwam en/of zonder verdere vragen te stellen.
- verdachte en zijn partners beschikten nauwelijks over legale inkomsten of vermogen.
- vanaf 2018 werd de bankrekening gevoed middels onverklaarde contante stortingen.
- het uitgavepatroon past niet bij de legale inkomsten van verdachte (luxegoederen aangetroffen, hij maakt regelmatig vliegreizen en er is vastgoed gekocht in Spanje met contant geld).
- er is sprake van transacties afkomstig van darknet en van mixing.
- verdachte vraagt een veel hogere commissie (van 4% tot 6%) dan gebruikelijk is voor transacties, die hij vervolgens contant heeft laten uitbetalen of storten op een (Colombiaanse) bankrekening.
- verdachte wist niet met wie hij handelde / er is gebruik gemaakt van codenamen.
- gesprekken zijn gevoerd op meerdere telefoons die aan verdachte toebehoren.
- geldoverdrachten vinden plaats op openbare locaties.
Vanwege het witwasvermoeden mag van verdachte worden verlangd dat hij een concrete, min of meer verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring geeft voor de herkomst van de transacties in de wallets.
Verklaring verdachte
Verdachte heeft verklaard dat hij slechts als tussenpersoon tussen kopers en verkopers fungeerde. De rechtbank concludeert dat verdachte hiermee geen concrete, min of meer verifieerbare verklaring heeft afgelegd voor de herkomst van het geld die niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijk is.
"Gelet op het bovenstaande is er geen andere conclusie mogelijk dan dat de verhandelde cryptovaluta onmiddellijk of middellijk uit enig misdrijf afkomstig zijn en verdachte dit wist en zich daarmee schuldig heeft gemaakt aan witwassen."
Conclusie
Verdachte wordt veroordeeld voor gewoontewitwassen van cryptovaluta met een geschatte totaalwaarde van ongeveer $ 11.398.332,27. Hij wordt ook veroordeeld voor fraude (valsheid in geschrift) en het handelen in drugs en uitvoeren ervan naar Midden- en Zuid-Amerika. Hij krijgt hiervoor een gevangenisstraf van 7 jaren. De cryptovaluta zijn afgepakt, net als het gros van de telefoons en de luxe horloges.
Door de verdediging is hoger beroep aangetekend. Wordt dus vervolgd!
In witwaszaken zien we vaker dat de feiten en omstandigheden die aanleiding geven voor een witwasvermoeden ook worden gebruikt voor het bewijs van de wetenschap (voorwaardelijk opzet). Zo ook hier.
Verdachte handelde met grote regelmaat en met grote contante bedragen in openbare ruimtes met wederpartijen die hij niet kende, waarbij hij een aanzienlijke commissie ontving en wat de wederpartij anonimiteit opleverde. Verdachte wilde niets weten van zijn klanten en deed er geen onderzoek naar.
Kijk hier voor een overzicht met jurisprudentie over witwassen met virtuele valuta.