No Shelter

Een van de krantenkoppen inzake de FinCEN files is een mooie aanleiding om wat te vertellen over het project No Shelter. De krantenkop luidt: Hoe schimmige roebels door Nieuwegein vloeien. Het gaat onder andere om een rechtspersoon op een afgelegen bedrijventerrein in Nieuwegein. Voor het oprichten van een Nederlandse rechtspersoon heb je natuurlijk een notaris nodig, maar wat je zelf dient te regelen zijn een bestuurder en een adres voor deze rechtspersoon. Het zijn adressen en tevens bestuurders die centraal staan binnen het project No Shelter.

Vanuit de IDEA Summerjam 2019[1] is gestart met een pilot van het project No Shelter, te weten het gezamenlijk in kaart brengen van de schaduwtrustsector. Aanleiding hiervoor waren onder andere publicaties over het opknippen van trustdienstverlening en de schaduwtrustsector die hierdoor ontstaat en een publiek private samenwerking op dit onderwerp.[2] Bij de pilot waren het innovatieteam NOVA van de FIOD (projectmanagement) en collega’s van de Belastingdienst, FIOD, Taskforce West Brabant Zeeland en het AMLC betrokken.

Er is gekozen om op basis van openbare informatie (zoals het Handelsregister) risicovolle adressen voor de schaduwtrustsector in kaart te brengen. Op basis van verschillende indicatoren, zoals het aantal rechtspersonen dat ingeschreven staat op een adres of indicatoren over de rol van een bestuurder, is een risicoprofiel voor adressen opgesteld dat inzicht geeft in opvallende domicilie-adressen in Nederland. Partijen hebben vervolgens ieder zelfstandig op basis van eigen bronnen geanalyseerd en gevalideerd of inderdaad sprake is van risicovolle adressen in relatie tot de schaduwtrustsector. Uit een eerste steekproef komt naar voren dat er bij circa 30% van de adressen aanwijzingen zijn voor illegale trustdienstverlening. Die eerste resultaten vanuit validatie en analyse zijn waardevol om nader uit werken.

Na de pilot heeft het AMLC de handschoen opgepakt om het project No Shelter verder te brengen. De focus van het AMLC zal breder zijn dan die van de pilot die zich richtte op de schaduwtrustsector. In het vervolg van No Shelter richten we ons op het in beeld krijgen van diverse dienstverleners (legaal of illegaal) die betrokken kunnen zijn bij verhullende (internationale) bedrijfsstructuren en witwassen faciliteren. Dienstverleners die hierbij een rol kunnen spelen zijn bijvoorbeeld accountants, administratiekantoren, advocaten, banken, belastingadviseurs, domicilieverleners, notarissen en trustkantoren.

Op dit moment worden vanuit het AMLC verkennende gesprekken gevoerd met publieke en private partijen over het vervolg van het project No Shelter. Wordt vervolgd dus!

---

[1] IDEA is het digitale ideeënplatform van de FIOD dat innovaties verder helpt. Tijdens de FIOD IDEA Summerjam komen allerlei partijen (zowel publieke als private)  bij elkaar om te brainstormen over probleemstellingen en oplossingen. Hieruit wordt 1 winnend idee gekozen en dat idee wordt, onder projectbegeleiding van het innovatieteam NOVA van de FIOD, in 3 maanden verder uitgewerkt tot een werkende oplossing.

[2] https://www.groene.nl/artikel/witwassen-in-een-flexkantoor
https://www.trouw.nl/nieuws/lees-ook-er-blijft-een-achterdeur-voor-witwassers-bestaan~bc5ec522/
https://www.nrc.nl/nieuws/2018/06/15/van-asielzoeker-tot-verdachte-miljonair-a1606813