Trustkantoor en Mexicaans vastgoedproject

College van Beroep voor het bedrijfsleven 17 oktober 2023, ECLI:NL:CBB:2023:596

Een trustkantoor en (mede)bestuurder hebben hoger beroep aangetekend tegen een boete van DNB wegens het niet-melden van ongebruikelijke transacties.

Feiten

De boete is opgelegd vanwege een door het trustkantoor opgerichte Nederlandse doelvennootschap ten behoeve van een Mexicaanse politicus die als verdachte van verduistering en corruptie wordt genoemd in de pers. De doelvennootschap heeft een lening afgesloten van USD 10 miljoen bij een omstreden bank in Andorra voor een vastgoedproject in Mexico dat er nooit komt. De Nederlandse doelvennootschap koopt met het geleende bedrag 84,8% van de aandelen in een Mexicaanse vennootschap die hiermee het vastgoedproject zou financieren. Later wordt de lening door de Mexicaanse vennootschap terugbetaald aan de bank. De bank is door de Amerikaanse autoriteiten als witwasonderneming getypeerd en de CEO ervan is aangehouden.

Naar aanleiding van de gebleken risico’s is het cliënt-acceptatiedossier door een accountmanager van het trustkantoor opnieuw beoordeeld. De compliance officer heeft zorgen geuit over een risico op witwassen.

"I am rather alarmed by this client and - provided I do not receive information to the contrary - am considering to request to put this client on hold or worse"...... according to the object company's risk analysis the risks on money laundering and corruption in this structure are massive."

De bestuurder van het trustkantoor heeft de relatie met de Mexicaanse klant tijdelijk ‘on hold’ gezet. Ondanks de signalen is de relatie voortgezet na een wijziging van de overeenkomst met een hogere vergoeding. Niet blijkt dat het trustkantoor afdoende heeft onderzocht wat er daadwerkelijk met de USD 10 miljoen is gebeurd en dat er geen aanleiding was om te veronderstellen dat de transactie verband kon houden met witwassen.

Oordeel College

Het College is net als de rechtbank van oordeel dat de lening van USD 10 miljoen kwalificeert als ongebruikelijke transactie. Hierbij is met name van belang:

• Dat het trustkantoor wist van de verdenkingen tegen de Mexicaanse politicus en dat algemeen bekend is dat bij dergelijke delicten ook een bijzonder groot risico bestaat op het (vervolgens) witwassen van die uit misdrijf verkregen gelden;
• Dat de Mexicaanse politicus een PEP was en dat hij de bank persoonlijke zekerheden had gegeven die het trustkantoor niet kende;
• Het ongebruikelijke karakter van een opgezette vennootschapsstructuur ten behoeve van een investering in een Mexicaans vastgoedproject
• De bekendheid van het trustkantoor met de typering van de bank door FinCEN als primaire witwasonderneming.

Dat de lening afkomstig was van een bank ontkracht niet dat de lening verband kan houden met witwassen. Het trustkantoor heeft de Wwft overtreden door niet (tijdig) te melden.

Feitelijk leidinggeven niet-melden

Volgens het College heeft de bestuurder feitelijk leidinggegeven aan de overtreding van het trustkantoor. Hij was op de hoogte van de omstandigheden die maken dat er sprake was van een transactie die verband kan houden met witwassen. Hij had immers kennis van de kritische beoordelingen van de accountmanager en de compliance officer. Of het ‘on hold’ zetten een relatie had met een vermoeden van witwassen, is niet van belang. Waar het om gaat is dat hij na de kritische beoordelingen van de compliance officer en de accountmanager had moeten beseffen dat de transactie ongebruikelijk was. Door niet zelf te melden, waartoe hij bevoegd was, heeft hij bewust de aanmerkelijke kans aanvaard dat de gedraging, het niet-melden van een ongebruikelijke transactie, zich voordoet. De opgelegde boete blijft dus in stand.

Publicaties rondom deze zaak:

https://www.nrc.nl/nieuws/2017/05/12/trustkantoor-stelt-mexicaanse-klant-zo-weinig-mogelijk-vragen-8873986-a1558456

https://fd.nl/ondernemen/1388849/dnb-in-de-fout-bij-aanstellen-curator-trustkantoor-bk-group